Okazuje się, że co prawda problem związany z wyborem członka do NRŁ
podniosłem dnia 22 września 2018 r., ale już 27 czerwca, a więc dużo
wcześniej, Łowczy Krajowy się nad nim nisko pochylił. No, może
dokładniej mówiąc, targnęły nim wątpliwości i czym prędzej wystąpił do
Ministra Środowiska z prośbą o „wykładnię przepisów ustawy w kwestii sposobu wyboru członków NRŁ na Okręgowych Zjazdach Delegatów Polskiego Związku Łowieckiego”.
Spytał:
„Czy ze względu na brak odrębnej regulacji w Ustawie Zmieniającej,
odnoszącej się do sposobu wyboru członków NRŁ na Zjazdach Okręgowych
należy stosować postanowienia obecnie obowiązującego Statutu PZŁ,
zachowującego moc zgodnie z postanowieniami art. 9 ust. 1 Ustawy
Zmieniającej do czasu zatwierdzenia przez Pana Ministra nowego Statutu
PZŁ? Powyższe oznaczałoby wybór członka NRŁ zgodnie z postanowieniami §
124 pkt 3 lit c) Statutu PZŁ. Członek NRŁ zostałby wówczas wybrany przez
Zjazd Okręgowy spośród, uprzednio wybranych przez ten Zjazd Okręgowy,
delegatów na Zjazd Krajowy PZŁ”.
Trochę też wybiegł przed szereg, przestrzegając (tylko kogo?):
„Przedmiotowa kwestia ma podstawowe znaczenie dla prawidłowego
przebiegu Zjazdów Okręgowych PZŁ a w konsekwencji dla ważności wyboru
członków nowej Naczelnej Rady Łowieckiej”.
Minister Środowiska dumał nad problemem prawie trzy miesiące, by w końcu za podpisem podsekretarza stanu, Sławomira Mazurka, odpowiedzieć Piotrowi Jenochowi.
Potem, dnia 17 października 2018, Łowczy Krajowy wysmarował do ministra kolejne zapytanie, o którym słów kilka TU napisałem. W tym to piśmie pojawiło się takie oto zdanie:
„Jednocześnie przepisy Statutu Polskiego Związku Łowieckiego zawarte w
124 pkt 3 lit c oraz interpretacja Pana Ministra przedstawiona w piśmie
z dnia 25 września 2018 roku, wskazują jasno, że członkowie Naczelnej
Rady Łowieckiej powinni zostać wybrani spośród wcześniej wyłonionych,
poprzez głosowanie, delegatów na Krajowy Zjazd Delegatów PZŁ”,
które niezmiernie mnie zaciekawiło, a nawet... postawiło w stan
osłupienia. Temu właśnie zdaniu, a właściwie interpretacji Sławomira
Mazurka z dnia 25 września 2018 r., do której dotarłem nieco później,
chciałbym poświęcić niniejszą dyskusję, jeśli oczywiście... będę miał z
kim dyskutować.
Tak nawiasem mówiąc, nie mogę się nadziwić, że interpretacji dokonał wiceminister Sławomir Mazurek
(nie posiada w zakresie przydzielonych kompetencji czegokolwiek
związanego z Polskim Związkiem Łowieckim), a nie przykładowo Małgorzata
Golińska (wykonuje kompetencje Ministra w stosunku do Polskiego Związku
Łowieckiego). Ponadto przecież w ministerstwie funkcjonuje Departament
Prawny, z dyrektor Agnieszką Chilmon w roli głównej. Hm... Widocznie tak
miało być :-), ale dlaczego?
Czytamy w interpretacji Sławomira Mazurka:
„Zgodnie z art. 32a ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 13 października 1995
r. - Prawo łowieckie [...], zwanej dalej „Prawem łowieckim”, organem
Polskiego Związku Łowieckiego jest m.in. Naczelna Rada Łowiecka, do
zadań której należy nadzór nad działalnością Zarządu Głównego oraz
realizacja innych zadań przewidzianych statutem. W myśl art. 32a ust.
4 Prawa łowieckiego, w skład Naczelnej Rady Łowieckiej wchodzą
członkowie wybrani przez okręgowe zjazdy delegatów – po jednym z każdego
okręgu. Warto również zaznaczyć, że Prawo łowieckie nie reguluje w
innych przepisach kwestii związanych z wyborem członków NRŁ i w związku z
tym szczegóły w tym zakresie powinny wynikać ze statutu Związku.
Co istotne w niniejszej sprawie, zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia
22 marca 2018 r. o zmianie ustawy – Prawo łowieckie oraz niektórych
innych ustaw [...], zwanej dalej „nowelizacją Prawa łowieckiego”, statut
Polskiego Związku Łowieckiego obowiązujący w dniu wejścia w życie
nowelizacji zachowuje moc do dnia zatwierdzenia przez ministra
właściwego do spraw środowiska nowego statutu Polskiego Związku
Łowieckiego. Do dnia dzisiejszego do Ministerstwa Środowiska nie wpłynął
projekt nowego statutu, który powinien zostać przygotowany w oparciu o
procedurę określoną w art. 9 nowelizacji Prawa łowieckiego.
Zarządy okręgowe, zgodnie z art. 9 ust. 10 nowelizacji Prawa
łowieckiego, zwołują zwyczajne okręgowe zjazdy delegatów nie później niż
w terminie dwóch miesięcy od dnia ich powołania zgodnie z art. 9 ust. 5
i 6 nowelizacji Prawa łowieckiego. W myśl art. 9 ust. 11 pkt 2
nowelizacji Prawa łowieckiego, zwyczajne okręgowe zjazdy delegatów, zwołane zgodnie z ust. 10, wybiorą członków Naczelnej Rady Łowieckiej.
Ze wskazanego powyżej art. 9 ust. 1 nowelizacji Prawa łowieckiego wynika, że działania
okręgowych zjazdów delegatów powinny zostać podjęte w oparciu o
regulacje dotychczasowego statutu Polskiego Związku Łowieckiego, tj.
statutu stanowiącego załącznik do uchwały XXI Krajowego Zjazdu
Delegatów Polskiego Związku Łowieckiego z dnia 2 lipca 2005 r. (z
uwzględnieniem zmian wprowadzonych uchwałą XXII KZD PZŁ z dnia 12
września 2015 r.), zwanego dalej „statutem PZŁ”.
§ 124 pkt 3 lit. c statutu PZŁ po części powtarza brzmienie Prawa
łowieckiego stanowiąc, że do kompetencji okręgowego zjazdu delegatów
należy wybór spośród delegatów na okręgowy zjazd delegatów m.in. członka
do Naczelnej Rady Łowieckiej spośród delegatów na Krajowy Zjazd
Delegatów. Przyjmując, że – zgodnie z art. 32 ust. 4 pkt 3 Prawa
łowieckiego – statut ma regulować m.in. tryb dokonywania wyboru organów
PZŁ, należy uznać, że ujęte w statucie PZŁ dookreślenie, że wybór
członka Naczelnej Rady Łowieckiej ma nastąpić spośród delegatów na Krajowy Zjazd Delegatów,
nie jest sprzeczne z Prawem łowieckim, mieści się w regulacji z zakresu
trybu wyboru organu i znajduje zastosowanie także do wyboru członków
Naczelnej Rady Łowieckiej po nowelizacji Prawa łowieckiego.
Podsumowując, uprzejmie informuję, że zgodnie z art. 9 ust. 1
nowelizacji Prawa łowieckiego, statut Polskiego Związku Łowieckiego
obowiązujący w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy zachowuje moc do
dnia zatwierdzenia przez ministra właściwego do spraw środowiska nowego
statutu Polskiego Związku Łowieckiego. W konsekwencji oznacza to
stosowanie wprost postanowień obecnego Statutu, pod warunkiem ich
niesprzeczności ze znowelizowaną ustawą, aż do momentu zatwierdzenia
przez ministra właściwego do spraw środowiska nowego statutu Polskiego
Związku Łowieckiego. Na marginesie należy podkreślić, że zasady
ubiegania się o bycie członkiem Naczelnej Rady Łowieckiej oraz
zgłaszania kandydatów na to stanowisko powinny być transparentne,
ustalone i zakomunikowane wszystkim członkom okręgowego zjazdu delegatów
z odpowiednim wyprzedzeniem, tak aby każdy uprawniony mógł bez
przeszkód skorzystać z przysługującego mu czynnego i biernego prawa na
równych warunkach”.
Co do meritum, nie podzielam poglądu Sławomira Mazurka.
Zasadniczą częścią interpretacji wiceministra S. Mazurka jawi się następujący akapit jego wypowiedzi:
„§ 124 pkt 3 lit. c statutu PZŁ po części powtarza brzmienie Prawa łowieckiego
stanowiąc, że do kompetencji okręgowego zjazdu delegatów należy wybór
spośród delegatów na okręgowy zjazd delegatów m.in. członka do Naczelnej
Rady Łowieckiej spośród delegatów na Krajowy Zjazd Delegatów.
Przyjmując, że – zgodnie z art. 32 ust. 4 pkt 3 Prawa łowieckiego –
statut ma regulować m.in. tryb dokonywania wyboru organów PZŁ, należy
uznać, że ujęte w statucie PZŁ dookreślenie, że wybór członka Naczelnej
Rady Łowieckiej ma nastąpić spośród delegatów na Krajowy Zjazd Delegatów,
nie jest sprzeczne z Prawem łowieckim, mieści się w regulacji z zakresu
trybu wyboru organu i znajduje zastosowanie także do wyboru członków
Naczelnej Rady Łowieckiej po nowelizacji Prawa łowieckiego”.
W tym
miejscu wypada zauważyć, że § 124 pkt 3 lit. „c” statutu PZŁ, wbrew temu
co głosi autor, NIE POWTARZA brzmienia Prawa łowieckiego, gdyż
ustawodawca nie ograniczył zbioru kandydatów na członków NRŁ do grona
delegatów na Krajowy Zjazd Delegatów. Ba, nie ograniczył zbioru
kandydatów na członków NRŁ nawet do kręgu delegatów na okręgowy zjazd
delegatów. Jeżeli nie uczynił tego ograniczenia, a dokonał go w
przypadku wyborów delegatów na KZD, to poniekąd podobnie jak i w
przypadkach innych wyborów, zwanych w ustawie „powołaniem” (patrz:
Kapituła Odznaczeń Łowieckich, organy typu rzecznik dyscyplinarny czy
sąd łowiecki), w których tego typu ograniczenia nie zostały poczynione,
spektrum kandydatów jest bardzo szerokie. O wiele bardziej, niż sugerują
to panowie P. Jenoch i S. Mazurek.
Prawdą jest, że „zgodnie z art. 32 ust. 4 pkt 3 Prawa łowieckiego – statut ma regulować m.in. TRYB dokonywania wyboru organów PZŁ” (także: „zmiany bądź uzupełnienia składu”),
ale pojęcie „tryb” niekoniecznie musi związane być ograniczaniem
biernego prawa wyborczego znacznej części członków PZŁ, zwłaszcza jeżeli
ustawodawca takiego ograniczenia wyraźnie nie wprowadził.
Przyjrzyjmy się raz jeszcze § 124 pkt 3 statutu:
㤠124
Do kompetencji okręgowego zjazdu delegatów należy:
[...]
3) wybór spośród delegatów na okręgowy zjazd delegatów:
a) okręgowej rady łowieckiej,
b) delegatów na Krajowy Zjazd Delegatów,
c) członka do Naczelnej Rady Łowieckiej oraz w ustalonej kolejności jego
zastępców, spośród delegatów na Krajowy Zjazd Delegatów;”.
Postawmy pytanie:
Co by się stało, gdyby tego zapisu nie było? Jaki kataklizm czy
organizacyjny paraliż nawiedziłby Polski Związek Łowiecki? A no żaden
:-) Po pierwsze – okręgowy zjazd delegatów utracił kompetencję wyboru
okręgowej rady łowieckiej. Nastąpiło to nowelizacją ustawy z dnia 22
marca 2018 r. Inaczej mówiąc, § 124 pkt 3 lit. „a” statutu jest
niezgodny z ustawą Prawo łowieckie. Po drugie – w art. 9 ust. 11 pkt 1
ustawy z dnia 22 marca 2018 r. nakłada się na okręgowe zjazdy delegatów,
zwołane zgodnie z ust. 10, obowiązek „wybrania delegatów na zwyczajny Krajowy Zjazd Delegatów Polskiego Związku Łowieckiego”.
Ba, w połączeniu z art. 32a ust. 3 ustawy Prawo łowieckie – spośród
delegatów na okręgowy zjazd delegatów. Inaczej mówiąc, § 124 pkt 3 lit.
„b” statutu tylko powtarza ustawową regulację, zatem „jest potrzebny,
jak umarłemu kadzidło”.
Przejdźmy zatem do najważniejszego dla istoty rzeczy § 124 pkt 3 lit. „c”.
Uważam, że najlepiej dla sprawy byłoby wówczas, kiedy by tego zapisu w
ogóle nie było. Członkowie Naczelnej Rady Łowieckiej wybrani zostaliby
po prostu na podstawie art. 9 ust. 11 pkt 2 ustawy z dnia 22 marca 2018
r., spośród delegatów na okręgowe zjazdy delegatów (chociaż uważam, że
zapisy ustawy nowelizującej nie ograniczają tu listy potencjalnych
kandydatów... do grona wyłącznie delegatów) i nie byłoby całego
zamieszania, a przede wszystkim byłoby zgodnie z prawem. Problem polega
na tym, że § 124 pkt 3 lit. „c” statutu jednak istnieje, a jednocześnie
zarówno pan P. Jenoch, jak i S. Mazurek, nie potrafią dostrzec jego
wadliwości, de facto uniemożliwiającej zastosowanie go do zmienionych realiów prawnych; zastosowanie lege artis.
§ 124 pkt 3 lit. „c” statutu,
pomijając jego dwuznaczność ze względu na przedziwną konstrukcję
gramatyczną, wpasowywał się w pewną rzeczywistość, opisywaną wyłącznie
statutem PZŁ. Z chwilą, kiedy materia wyboru członków Naczelnej Rady
Łowieckiej znalazła swoje odzwierciedlenie w zapisach ustawy (z dniem 1
kwietnia 2018 r.), jego – powiedziałbym – swego rodzaju
niekompatybilność z ustawą aż bije po oczach. Dotyczył sytuacji, kiedy
okręgowy zjazdy delegatów wybierał „członka do Naczelnej Rady Łowieckiej” (razy 49 zjazdów), a Krajowy Zjazd Delegatów dokonywał później jeszcze „wyboru 10 członków Naczelnej Rady Łowieckiej spośród delegatów na Krajowy Zjazd Delegatów”.
Nietrudno tu zauważyć, że członkiem NRŁ bywało się wówczas dopiero od
dnia obrad KZD, a nie wcześniej, jak ma to miejsce teraz, czyli po
nowelizacji ustawy Prawo łowieckie ustawą z dnia 22 marca 2018 r.
Dodatkowej
beznadziejności, jeśli chodzi o merytoryczną wartość (a w zasadzie jej
brak) i jednocześnie ważność prawną, nadaje zapisowi § 124 pkt 3 lit.
„c” statutu ta jego część, która rzekomo upoważnia okręgowy zjazd
delegatów do wyboru „zastępców członka do Naczelnej Rady Łowieckiej”.
Ustawa z dnia 22 marca 2018 r. przewiduje katalog „zastępców” jedynie w
stosunku do Głównego Rzecznika Dyscyplinarnego i okręgowych rzeczników
dyscyplinarnych. Regulując w ustawie nowelizującej kwestię wyboru
członków Naczelnej Rady Łowieckiej (art. 9 ust. 11 pkt 2), ustawodawca
nawet jednym słowem nie wspomina o wyborze ich „zastępców”.
Reasumując:
§ 124 pkt 3 lit. „c” statutu powinien już z dniem wejścia w życie ustawy z dnia 22 marca 2018 r. o zmianie ustawy – Prawo łowieckie oraz niektórych innych ustaw, zostać powszechnie uznany
za taki, który utracił moc z wielu względów, dających się sprowadzić do
wspólnego mianownika, w postaci niezgodności z zasadami poprawnej
legislacji, wywodzonymi z art. 2 Konstytucji RP.
